Mighty Tree

“A large tree with a mighty trunk,
branches, leaves, and fruit,
firm roots, and bearing fruit,
is a support for many birds.
Having flown across the sky,
the birds resort to this delightful base:
those in need of shade partake of its shade;
those needing fruit enjoy its fruit.

“Just so, when a person is virtuous,
endowed with faith,
of humble manner, compliant,
gentle, welcoming, soft,
those in the world who are fields of merit—
devoid of lust and hatred,
devoid of delusion, taintless—
resort to such a person.

“They teach him the Dhamma
that dispels all suffering,
having understood which
the taintless one here attains nibbāna.” – AN 5.38

“Sākhāpattaphalūpeto,
khandhimāva mahādumo;
Mūlavā phalasampanno,
patiṭṭhā hoti pakkhinaṁ.
Manorame āyatane,
sevanti naṁ vihaṅgamā;
Chāyaṁ chāyatthikā yanti,
phalatthā phalabhojino.

“Tatheva sīlasampannaṁ,
saddhaṁ purisapuggalaṁ;
Nivātavuttiṁ atthaddhaṁ,
sorataṁ sakhilaṁ muduṁ.
Vītarāgā vītadosā,
vītamohā anāsavā;
Puññakkhettāni lokasmiṁ,
sevanti tādisaṁ naraṁ.

“Te tassa dhammaṁ desenti,
Sabbadukkhāpanūdanaṁ;
Yaṁ so dhammaṁ idhaññāya,
Parinibbāti anāsavo”ti.

အကိုင်း အခက် အရွက် အသီးနှင့် ပြည့်စုံ၍ ပင်စည်လုံးပတ်ကြီးမားပြီးလျှင် အမြစ် အရင်း ခိုင်ခံ့လျက်အသီးနှင့် ပြည့်စုံသော သစ်ပင်ကြီးသည် ငှက်အပေါင်းတို့၏ နားနေရာဖြစ်သကဲ့သို့။ ပျော်မွေ့ဖွယ်ကောင်း၍ (ငှက်အပေါင်းတို့) စုဝေးရာအရပ်၌ ထိုသစ်ပင်ကြီးကို ငှက်အပေါင်းတို့မှီဝဲကုန်ဘိသကဲ့သို့၊ အရိပ်အလိုရှိသော ငှက်တို့သည် အရိပ်သို့ ကပ်ရောက်ကုန်ဘိသကဲ့သို့၊ အသီးအလိုရှိသော ငှက်တို့သည် အသီးကို စားလျက် သွားကုန်ဘိသကဲ့သို့။ ထို့အတူ သာလျှင် သီလနှင့်ပြည့်စုံသော နှိမ့်ချသော အကျင့်ရှိ၍ မခက်မထန်သောတင့်တယ်ကောင်းမြတ်သော အမှု၌ မွေ့လျော်သော ပြေပြစ်နူးညံ့သော သဒ္ဓါ တရားနှင့် ပြည့်စုံသောပုဂ္ဂိုလ်ကို။ စွဲမက်မှု’ရာဂ’ကင်းသော အမျက်ထွက်မှု’ဒေါသ’ကင်းသော တွေဝေမှု’မောဟ’ ကင်းသောအာသဝေါကင်းစင်မှုကြောင့် လောက၌ ကုသိုလ်ကောင်းမှုစိုက်ပျိုးရာ လယ်မြေကောင်းသဖွယ်ဖြစ်သောရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ထိုသို့သဘောရှိသူကို မှီဝဲ ချဉ်းကပ်ကြကုန်၏။ ထိုရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ထိုသူအား ဒုက္ခခပ်သိမ်း ပယ်ဖျောက်ကြောင်းဖြစ်သော တရားကိုဟောကြားတော်မူကုန်၏၊ ထိုသူသည် ဤဘဝ၌ ယင်းတရားကို သိရ၍ အာသဝေါကင်းလျက်ပရိနိဗ္ဗာန်ပြုရလေသတည်း။

“Như cây bàng to lớn,
Với cành, lá, trái cây,
Với thân, rễ, đầy trái,
Làm chỗ trú loài chim.
Tại trú xứ thoải mái,
Các con chim làm tổ,
Cần bóng mát, hứng mát,
Cần trái cây, ăn trái.

“Cũng vậy, vị trì giới,
Người có lòng tịnh tín,
Khiêm nhường và nhu thuận,
Hiền hòa, lời từ tốn,
Tánh tình thật dịu hiền,
Vị đoạn tham, đoạn sân,
Ðoạn si, không lậu hoặc,
Là ruộng phước ở đời.

“Họ đến người như vậy,
Họ thuyết pháp, người ấy
Ðoạn trừ mọi khổ đau,
Vị ấy ở tại đây,
Hiểu biết Chánh pháp ấy,
Viên bản nhập Niết-bàn,
Hoàn toàn không lậu hoặc.”

「如有大樹幹的大樹,
具有枝葉與果實,
有根、果實具足,
是鳥兒的依止所。

在悅意處,鳥兒依住它,
[樹]蔭的希求者他們去[樹]蔭[處],
果實的希求者他們食用果實。

如是,戒具足者,
有信的人,
謙遜的、不剛愎的,
柔和的、和善親切的、柔軟的。

離貪者、離瞋者,
離癡者是無煩惱者,
是世間中的福田,
他們依止像那樣的人。

他們為他說,
一切苦的除去之法,
他了知這個法後,
沒煩惱者般涅槃。」

Buddha and Bodhi Tree at Chùa Long Hưng

Faith in Dhamma

“A large tree with a mighty trunk,
branches, leaves, and fruit,
firm roots, and bearing fruit,
is a support for many birds.
Having flown across the sky,
the birds resort to this delightful base:
those in need of shade partake of its shade;
those needing fruit enjoy its fruit.

Just so, when a person is virtuous,
endowed with faith,
of humble manner, compliant,
gentle, welcoming, soft,
those in the world who are fields of merit—
devoid of lust and hatred,
devoid of delusion, taintless—
resort to such a person.

“They teach him the Dhamma
that dispels all suffering,
having understood which
the taintless one here attains nibbāna.? – AN 5.38

“Sākhā­patta­phalū­peto,
khandhimāva mahādumo;
Mūlavā phalasampanno,
patiṭṭhā hoti pakkhinaṁ.
Manorame āyatane,
sevanti naṁ vihaṅgamā;
Chāyaṁ chāyatthikā yanti,
phalatthā phalabhojino.

“Tatheva sīlasampannaṁ,
saddhaṁ purisapuggalaṁ;
Nivātavuttiṁ atthaddhaṁ,
sorataṁ sakhilaṁ muduṁ.
Vītarāgā vītadosā,
vītamohā anāsavā;
Puññakkhettāni lokasmiṁ,
sevanti tādisaṁ naraṁ.”

“Te tassa dhammaṁ desenti,
Sabba­duk­khā­pa­nūda­naṁ;
Yaṁ so dhammaṁ idhaññāya,
Parinibbāti anāsavo”ti.

အကိုင်း အခက် အရွက် အသီးနှင့် ပြည့်စုံ၍ ပင်စည်လုံးပတ်ကြီးမားပြီးလျှင် အမြစ် အရင်း ခိုင်ခံ့လျက်အသီးနှင့် ပြည့်စုံသော သစ်ပင်ကြီးသည် ငှက်အပေါင်းတို့၏ နားနေရာဖြစ်သကဲ့သို့။ ပျော်မွေ့ဖွယ်ကောင်း၍ (ငှက်အပေါင်းတို့) စုဝေးရာအရပ်၌ ထိုသစ်ပင်ကြီးကို ငှက်အပေါင်းတို့မှီဝဲကုန်ဘိသကဲ့သို့၊ အရိပ်အလိုရှိသော ငှက်တို့သည် အရိပ်သို့ ကပ်ရောက်ကုန်ဘိသကဲ့သို့၊ အသီးအလိုရှိသော ငှက်တို့သည် အသီးကို စားလျက် သွားကုန်ဘိသကဲ့သို့။ ထို့အတူ သာလျှင် သီလနှင့်ပြည့်စုံသော နှိမ့်ချသော အကျင့်ရှိ၍ မခက်မထန်သောတင့်တယ်ကောင်းမြတ်သော အမှု၌ မွေ့လျော်သော ပြေပြစ်နူးညံ့သော သဒ္ဓါ တရားနှင့် ပြည့်စုံသောပုဂ္ဂိုလ်ကို။ စွဲမက်မှု’ရာဂ’ကင်းသော အမျက်ထွက်မှု’ဒေါသ’ကင်းသော တွေဝေမှု’မောဟ’ ကင်းသောအာသဝေါကင်းစင်မှုကြောင့် လောက၌ ကုသိုလ်ကောင်းမှုစိုက်ပျိုးရာ လယ်မြေကောင်းသဖွယ်ဖြစ်သောရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ထိုသို့သဘောရှိသူကို မှီဝဲ ချဉ်းကပ်ကြကုန်၏။ ထိုရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ထိုသူအား ဒုက္ခခပ်သိမ်း ပယ်ဖျောက်ကြောင်းဖြစ်သော တရားကိုဟောကြားတော်မူကုန်၏၊ ထိုသူသည် ဤဘဝ၌ ယင်းတရားကို သိရ၍ အာသဝေါကင်းလျက်ပရိနိဗ္ဗာန်ပြုရလေသတည်း။

Như cây bàng to lớn,
Với cành, lá, trái cây,
Với thân, rễ, đầy trái,
Làm chỗ trú loài chim.
Tại trú xứ thoải mái,
Các con chim làm tổ,
Cần bóng mát, hứng mát,
Cần trái cây, ăn trái.
Cũng vậy, vị trì giới,
Người có lòng tịnh tín,
Khiêm nhường và nhu thuận,
Hiền hòa, lời từ tốn,
Tánh tình thật dịu hiền,
Vị đoạn tham, đoạn sân,
Ðoạn si, không lậu hoặc,
Là ruộng phước ở đời.
Họ đến người như vậy,
Họ thuyết pháp, người ấy
Ðoạn trừ mọi khổ đau,
Vị ấy ở tại đây,
Hiểu biết Chánh pháp ấy,
Viên bản nhập Niết-bàn,
Hoàn toàn không lậu hoặc.
「如有大樹幹的大樹,
具有枝葉與果實,
有根、果實具足,
是鳥兒的依止所。
在悅意處,鳥兒依住它,
[樹]蔭的希求者他們去[樹]蔭[處],
果實的希求者他們食用果實。

如是,戒具足者,
有信的人,謙遜的、
不剛愎的,柔和的、
和善親切的、柔軟的。
離貪者、離瞋者,
離癡者是無煩惱者,
是世間中的福田,
他們依止像那樣的人。

他們為他說,
一切苦的除去之法,
他了知這個法後,
沒煩惱者般涅槃。」

 

Top: Banyan Tree, Chùa Tảo Sách
Middle: Scaly Breasted Munias
Bottom: Asian Glossy Starlings
©Ashin Sopāka 2017

Faith and Confidence

“Bhikkhus, in three cases one may be understood to have faith and confidence. What three? When one desires to see those of virtuous behavior; when one desires to hear the good Dhamma; and when one dwells at home with a mind devoid of the stain of miserliness, freely generous, openhanded, delighting in relinquishment, devoted to charity, delighting in giving and sharing. In these three cases, one may be understood to have faith and confidence.” – AN 3.42

‘‘Tīhi, bhikkhave, ṭhānehi saddho pasanno veditabbo. Katamehi tīhi? Sīlavantānaṁ dassanakāmo hoti, saddhammaṁ sotukāmo hoti , vigatamalamaccherena cetasā agāraṁ ajjhāvasati muttacāgo payatapāṇi vossaggarato yācayogo dānasaṁvibhāgarato. Imehi kho, bhikkhave, tīhi ṭhānehi saddho pasanno veditabbo.”

“ရဟန်းတို့ အကြောင်းသုံးမျိုးတို့ဖြင့် ကြည်ညိုသူကို သဒ္ဓါတရားနှင့် ပြည့်စုံသူဟူ၍ သိအပ်၏။ အဘယ်သုံးမျိုးတို့နည်းဟူမူ— သီလနှင့်ပြည့်စုံသော သူတို့ကို ဖူးမြင်လိုသူ ဖြစ်၏၊ သူတော်ကောင်းတရားကို နာကြားလိုသူဖြစ်၏၊ လွတ်လွတ်စွန့်ကြဲခြင်း ရှိသည်ဖြစ်၍ ဆေးကြောအပ်သော လက်ရှိသည် စွန့်လွှတ်ခြင်း၌ ပျော်မွေ့သည် တောင်းခံခြင်းငှါ သင့်သည် ပေးလှူမှု ဝေဖန်ခန့်ခွဲမှု၌ မွေ့လျော်သည်ဖြစ်၍ ဝန်တိုခြင်းဟူသော အညစ်အကြေးမှ ကင်းသော စိတ်ဖြင့် အိမ်၌နေသူ ဖြစ်၏။”

“Do ba sự kiện, này các Tỷ-kheo, một người được biết là có lòng tin. Thế nào là ba? Ưa thấy người có giới hạnh, ưa nghe diệu pháp, với tâm ly cấu uế của xan tham, sống trong nhà, bố thí rộng rãi với bàn tay sạch sẽ, ưa thích từ bỏ, sẵn sàng để được yêu cầu, thích phân phát vật bố thí. Do ba sự kiện này, này các Tỷ-kheo, một người được biết là có lòng tin.”

「比丘們!以三種情況能知道有信的淨信者,哪三種呢?他是想要看見持戒者、他是想要聽聞善法者、他是要以離慳垢之心住於在家,自在地施捨,親手施與,樂於捨,回應乞求,樂於均分與布施者,比丘們!以三這處能知道有信的淨信者。」

Rock Pigeon ©Ashin Sopāka 2017

Gem of a Layperson

Asian Brown Flycatcher“Bhikkhus, possessing five qualities, a lay follower is a gem of a lay follower, a red lotus of a lay follower, a white lotus of a lay follower. What five? One is endowed with faith; is virtuous; is not superstitious and believes in kamma, not in auspicious signs; does not seek outside here for a person worthy of offerings; and does [meritorious] deeds here.” AN 5.175

“Pañcahi, bhikkhave, dhammehi samannāgato upāsako upāsa­ka­ratanañca hoti upāsa­ka­padumañca upāsa­ka­puṇ­ḍarī­kañca. Katamehi pañcahi? Saddho hoti; sīlavā hoti; ako­tūha­la­maṅga­liko hoti, kammaṁ pacceti no maṅgalaṁ; na ito bahiddhā dakkhiṇeyyaṁ gavesati; idha ca pubbakāraṁ karoti.”

ရဟန်းတို့ တရားငါးမျိုးတို့နှင့် ပြည့်စုံသော ဥပါသကာသည် ဥပါသကာရတနာလည်း မည်၏၊ ဥပါသကာပဒုမ္မာလည်း မည်၏၊ ဥပါသကာပုဏ္ဍရိကလည်း မည်၏။ အဘယ်ငါးမျိုးတို့နည်းဟူမူ— ယုံကြည်မှု ‘သဒ္ဓါ’ တရားရှိ၏။ စောင့်ထိန်းမှု ‘သီလ’ ရှိ၏။ ကောတုဟလမင်္ဂလာကို ယုံကြည်မှု မရှိ။ ကံကို ယုံကြည်၍ မင်္ဂလာကို မယုံကြည်။

Thành tựu năm pháp, này các Tỷ-kheo, một nam cư sĩ là hòn ngọc trong giới nam cư sĩ, là hoa sen hồng trong giới nam cư sĩ, là hoa sen trắng trong giới nam cư sĩ. Thế nào là năm? Có lòng tin; có giới; không đoán tương lai với những nghi lễ đặc biệt; không tin tưởng điềm lành; tin tưởng ở hành động; không tìm kiếm ngoài Tăng chúng người xứng đáng tôn trọng và tại đấy phục vụ trước.

比丘們!具備五法的優婆塞是優婆塞寶、紅蓮優婆塞、白蓮優婆塞,哪五個呢?他是有信者、是持戒者、是非迷信瑞相者、他信業而非瑞相、他不從外部追求值得供養者,在這裡先作[福德]行為,比丘們。

 

Asian Brown Flycatcher ©Ashin Sopāka 2016